Wat is een banjo eigenlijk?
De banjo is en snaarinstrument met een eigenzinnig en zeer herkenbaar geluid. Een banjo heeft stalen snaren en heeft een body met een gespannen vel waarop de kam van de banjo rust. Deze constructie zorgt voor het typische banjogeluid wat vrij hard is en erg kort uitklinkt.
De naam banjo zou een soort verbastering zijn van ‘banjar’, de Afrikaanse voorloper van de banjo. Afrikanen die tijdens de slavernij naar Amerika werden gehaald zouden het instrument daar hebben geïntroduceerd en sindsdien is hij niet meer weg te denken in o.a. de bluegrass en country.
Verschillende soorten banjo's
Normaal gesproken heeft de banjo of ‘bluegrass-banjo’ vijf snaren. Vier van dezelfde lengte en één dunne kortere snaar. Maar er zijn allerlei varianten van de oorspronkelijke banjo ontstaan. Zo is er bijvoorbeeld de tenorbanjo met vier snaren of de gitaarbanjo die zes snaren heeft en zodoende ook als een gitaar bespeeld kan worden en toch als een banjo klinkt.
De gitaarbanjo is ontslaan doordat gitaristen wel opzoek waren naar een typische banjosound maar niet opnieuw een instrument wilden leren bespelen. Naast deze varianten zijn er ook nog de ‘plectrumbanjo’, de mandolinebanjo en de ukelelebanjo. (banjolele.)
Is het moeilijk om banjo te leren spelen?
Dat is een lastige vraag. Het ligt er maar net aan of je al een ander (snaar)instrument speelt, al noten kan lezen, of beschikt over het nodige talent voor ritme of harmonie. Als je helemaal from scratch begint zonder enige ervaring met een instrument dan is het waarschijnlijk net zo moeilijk (of makkelijk) als gitaar leren spelen. Je zult wel discipline en doorzettingsvermogen nodig hebben om het instrument echt te leren beheersen, maar sommige simpele liedjes zijn vrij snel aan te leren.
Wat kost een banjo?
Zoals bij zoveel instrumenten lopen ook de prijzen van banjo’s ver uiteen. Je vindt naast alle verschillende varianten ook allerlei verschillende kwaliteitsklassen. Zo zijn er al instapmodellen onder de driehonderd euro te vinden. De middenklasse banjo’s vind je tussen de driehonderd en duizend euro. Vanaf duizend euro kom je in het hogere segment banjo’s terecht.
Welke banjo moet ik kopen?
Waar moet je op letten als je een banjo wilt aanschaffen? Om banjo te leren spelen heb je echt geen hele dure banjo nodig. Voor een paar honderd euro koop je een prima en fijn klinkend instrument waar je de eerste paar jaar mee vooruit kunt. Verder ligt het er helemaal aan wat je wilt. Voor jazz wordt bijvoorbeeld vaak de tenorbanjo gebruikt die ook wel Ierse banjo wordt genoemd. Terwijl je voor bluegrass of country weer eerder voor een vijfsnarige bluegrassbanjo zult gaan.
Speel je gitaar? Dan is een gitaarbanjo wel zo makkelijk! Kwaliteit van de banjo zit hem onder meer in de gebruikte materialen. Worden er goedkope of dure houtsoorten gebruikt? Van welk materiaal is de ring van de klankkast? Bij kwaliteitsinstrumenten is deze meestal van metaal terwijl die bij goedkopere varianten van aluminium is.
Kijk dus naar wat je wilt en wat je budget is voordat je je keuze maakt. Via het internet zijn er trouwens nog wel goedkopere banjo’s te vinden maar dan koop je in bijna alle gevallen een stuk speelgoed i.p.v. een instrument.
Hoe stem je een banjo?
Ook dit ligt aan het soort banjo wat je hebt. Een vijfsnarige banjo wordt traditioneel in een open G gestemd: g – D – G – B – d. (Van boven naar beneden.) Een gitaarbanjo stem je net als een gitaar: e – A – D – G – B – e. De bovenste e-snaar is bij een gitaarbanjo meestal ook een dunne e-snaar om het originele banjogeluid nog beter te imiteren. In het schema zie je enkele populaire banjostemmingen:
Banjolele
Een betrekkelijk nieuwe variant is de ukelele-banjo, banjo-ukelele of banjolele. Net als bij de gitaarbanjo is het een soort kruising van twee instrumenten. In dit geval de razend populaire ukelele en de banjo. Zodoende kun je als ukelelespeler meteen los op de banjolele en zo dus klinken als een banjo met de techniek van de ‘uke’.